"Kürt Sorunu"

 

Bence, ülkemizin tek karar vericisi Sayın Erdoğan, tarafsız olmayı sevmez, her zaman bir taraftan yana, "öteki" saydıklarına karşı olmak ister. Bu yüzden de tutkuyla hem Cumhurbaşkanı hem de parti başkanı olmak istemiş ve başarmıştı.

Yani tarafsız-dokunulmaz-güçlü kimlikle yetinmemiş; bir partiye başkan olarak 'taraf' olduğunu ilan etmişti. Sonra da "Kuvvetler ayrılığı" ilkesini yok edip tek kişilik "Külliye Yönetimi" başlamıştı. 

Cumhurbaşkanının devlet güvencesindeki "dokunulamaz-sorgulanamaz" gücü bir partinin gücüne eklenince de partiler arası demokratik yarış bitmiş, ülkemiz halkı birbirine öfkeli-kinli iki kutba bölünmüştü.  

Devletin yetki ve olanaklarıyla, partisi adına yurdu karış karış gezip, meydan ve ekranlarda oy istemiş, depremin yerle bir ettiği Hatay'da: "Oy verirseniz hizmet alırsınız" bile demişti. 

Artık, partisi gibi düşünmeyen tüm parti, kurum, grup ve kişiler onun için birer: "öteki" olmuştu. Onlara: "hain-terörist-düşman-çürük-sürtük." gibi sıfatlarla sesleniyor ve onları çok ağır sözlerle aşağılıyor-yıpratıyor-incitiyordu. 

Henüz 2023 şubat depreminin yaraları sarılmadı depreşip duruyor. Ve yeni depremler, yangınlar, seller oluyor ve olacak. Ülke kaynakları; kamu çıkarı, çevre sağlığı ve güvenliği düşünülmeden, plansızca ve "ticari sır" diyerek saklı sözleşmelerle yapılan yandaş adreslerine teslim ihaleler çoğaldıkça çoğaldı... Sokaklarımızda mafya kol geziyor.. Suç ve suçlular arttı adliyeler, cezaevleri yetmez oldu, yenileri yapılıyor...

Ülke halkı, iki katmanlı yoğurda benzedi: en üstte ince bir tabaka türedi zengin, altta ise; acı ve korkularıyla kimsesiz, güvensiz, huzursuz olan on milyonlarca yoksulumuz kaldı. 

İçeride bunlar oluyorken, dış politikada da diplomasinin yerini güvenlikçi anlayış almış, güçlü olana: 'evet-peki' deniyor, güçsüz olanlara da: "Bir gece ansızın gelebiliriz!" diye tehdit ediliyordu. 

Aylardır emperyalist güçlerin piyonu faşist İsrail devleti, halkının karşı çıkmasına rağmen, susturulmuş Arap coğrafyasına kanlı tuzaklar kurup bombalar yağdırıyor. 

İşte bu korku iklimi ve ekonomik çöküş  acı-yokluk kışı geldi-gelecek... 

Halkımız 23 yılın bu ağır yükleriyle yol alıyorken dillerden düşmüyor: o nakarat: "Nerden nereye, güçlü Türkiye..."

***

Osmanlı’da 1880’de başlayan ulusalcı hareketlerle birlikte "Kürt Sorunu" da başlamıştır diyebiliriz. Bu sorun Kurtuluş Savaşı sürecinde Amasya, Erzurum ve Sivas'ta görüşülmüş ve varılan uzlaşıyla 1921 Anayasası hazırlanmıştır. Ancak 1924 yılında yapılan Anayasada hem Kürtler hem de 1921 uzlaşısı 'yok' sayılmıştır. 

Kısaca bu sorun: Kürtlerin, devletçe engellenmiş "İnsan Haklarını" istemesidir. Bu haklar: eşit vatandaşlık, kimlik, dil, inanç, güvenlik, eğitim, kültür, yaşam tarzı, seçme, seçilme vb. yani her insanın doğumuyla hak ettiği evrensel haklardır.  

Pek çok ülkenin böylesi sorunları olmuş ve ülkelerin pek çoğu çözümle sonuçlandırmıştır. Çözüm için iki yol izlenmiş ve izlenmektedir: 

1. Demokratik devletlerde bu talepler; uzlaşıcı bir anlayışla karşılıklı görüşülür ve varılan uzlaşıyla çatışmasız, savaşsız olarak barışla karşılanır. Barış; bedavadır, ülkeye ve halkına hiç bedel ödetmez. Barışçı çözüm o ülke ve halkına; güvenli, huzurlu, sevgi-saygı dolu, acısız, korkusuz, sevinçli ve coşkulu bir yaşam sunar. Ve; kanlı-kirli savaşı, ölüm araçlarını, sömürüyü, silah tüccarlarını besleyen ülke kaynakları, halkın yaşamını kolaylaştırmak için kullanılırlar. 
2. Otokratik devletler ise bu insani talepleri; militarist bir anlayışla yani zorla, baskıyla, sindirerek, zorunlu göçle ve yok ederek çözmeye çalışırlar.

Devletimiz bu tarihsel-sosyolojik Kürt sorununu, barış ve uzlaşı ile çözmek yerine, "beka sorunu" kabul etmiş ve bu sorunu çözme görevini de asıl görevi: vurmak, yok etmek olan "militarist" güce vermiştir. 

İşte; onlarca yıldır Türkiye halklarını kutuplaştıran, kaynaklarını ölüm aracı ile mermisi yapan, nice canımızı alan, büyük acılar yaşatan bu: "ilan edilmemiş örtük savaş" böyle başlamış ve devam ediyor. 

Solcu, demokrat, ulusalcı, milliyetçi hatta Kürt olduğunu söyleyen çok büyük bir çoğunluğumuz var. Bu kişi ve gruplar; Kürtlerin demokratik isteklerini, insan hakkı değil “terör” nedeni sayar ve “ilan edilmemiş örtük savaş” tezkeresine “evet” diyenlerdir.

Bu, “evet” de “hak ihlali” için destek ve onay vermektir!

Oysa; Kürtler; barış severdir, insanlık suçu olan kanlı savaşları ve terörü her ortamda lanetlerler.

Ve sanki Yılmaz Erdoğan, Kürtlerin barışçı duygularını: 

*“Ben senin beni sevebilme ihtimalini seviyorum”*

Dizesiyle dile getirmiş gibidir.

Mademki barışın kötüsü, savaşın iyisi yokmuş. 

 Ve sevgi barışı, nefret ise savaşı besliyormuş.
O halde, bir "ihtimal" bile olsa yine de sevgi...

***

1 Ekim günü TBMM açılışında MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, DEM Parti grubu önüne giderek partililerle tokalaşması ve sonra da Erdoğan’ın açıklamaları ülkenin gündemi değişti. (Ve “avcılar barış güvercini mi!” benzetmesi de bu yazıyı yazdırdı.) Gündemin şimdilik iki öznesi var:  Erdoğan ile Bahçeli... 

 

Sayın Bahçeli'den üç önemli cümle:

1. : “Uzattığım el, İlk Meclis’in ve Sayın Cumhurbaşkanımızın isabetli sözlerinin meşale gibi yanan aydınlığıdır... (Bu cümledeki "İlk Meclis"  vurgusu çok önemlidir, çünkü o meclis 1920  Anayasasını hazırlamış ve Kürtlere bazı demokratik haklar tanımıştır.) 

2. : "Öcalan çıksın, terörün bittiğini açıklasın." (Bu cümle de çok önemlidir çünkü, Öcalan, silahlı güç PKK'nın lideri olarak muhataptır.) 

3. : "Dünyada barışı isterken kendi ülkemizde barışı sağlamak lazım" (diyerek olması gerekeni itiraf etti.) 

Sn. Erdoğan: "Sırf anasının dilini konuştuğu için milyonlarca vatandaşımız ötekileştirildi, ötelendi, haksızlığa ve hukuksuzluğa maruz bırakıldı" dedi. (Bu gerçekleri açıklayan çok önemli tespittir. Fakat bu fail/failler kimdir? - Acaba 23 yıllık tek lideri olarak kendisinin hiç katkısı var mı?) 

Aslında böylesi sözler kişinin; eylemlerine ayna tutup, vicdani-insani sorgulama yapması, pişmanlıklarını söylemesi yani özeleştiridir. Fakat bence, bu sözleri sınırsız yetkilerle yıllarca iktidarda bulunan kişi/kişiler söylemişse  durum değişir. Eğer ortada bir toplumsal ihmal-suç varsa bu sözler onun için "günah çıkarma" sayılmalıdır.  

Sonuç olarak: 

Sosyal-ekonomik-politik açıdan bakıldığında Kürt sorununun; ülkemizin kilit sorunu olduğu görülür. O halde her gün iktidar olacağını söyleyen CHP, Erdal İnönü döneminde olduğu gibi bu sorunu nasıl çözeceklerini açıklamalı ve çözüm için el uzatmalıdır.

Bekleyip göreceğiz... 

Emin Toprak - DOSTÇA

“BİR VE BERABER OLMAK..."

Etkili ve yetkili makamda olanlar, daha çok da politik kaygıları olanlar her saldırı sonrası, her katliam oluşunda veya  ibrenin başka yöne çevrildiğini anladıklarında, bazen solo, bazen koro şeklinde bir ve beraber olma çağrıları yaparlar. 

Ülkece ne çok ihtiyaç duyduğumuz, ne kadar da güzel bir çağrı değil mi? 

Tabii ki bu ‘bir ve beraber olmak’ için, içerik ve ilkelerde anlaşma olursa…

Bir olmak; “birlerin”  tek tek tornadan çıkmışçasına benzeşmesi, özdeş olması, kişiye özel özgünlüklerinin yok olması, aynı soy, aynı din, aynı dil, aynı kültür, aynı anlayış ve aynı düşünce içinde olması demek değil ki.  

Bir olmak; gündelik hamaset dilinde kullanıldığı gibi, tek…, tek…’leri sıralayıp kendi soyunu, kendi dilini, kendi dinini, kendi kültürünü, kendi rengini, kendi yaşam tarzını dayatıp, kendi benzeri kılmak, kendi çadırının altına çağırmak, değil ki!..

Bir olmak; müzikte; armoni, resim'de; harmoni, matematikte; ortak payda, siyasette; koalisyon, yaşamda ise; kutuplaşma ve farklılıkların demokrasi içinde, uyuşması, kaynaşması, insanların birbirine saygı içinde yaşamasıdır.

Şimdi de 'bir ve beraber olma' çağrısı yapılan ülkemize bakalım:

• Komşularında olan savaşa bir şekilde katılınmışsa… 
• Yasama, yürütme ve yargı, tek adama bağlanmaya çalışılıyorsa… 
• Anayasa değişikliklerinde toplumsal uzlaşı yerine sayısal üstünlük aranıyorsa...
• İnançlar, kimlikler, diller, yaşam tarzları sorgulanıp ötekileştirme oluyorsa… 
• Eğitim, Diyanet ve vakıfların gölgesinde İmam-Hatip sistemine geçmişse… 
• Laiklik denen ilke yok edilmiş ve okullarda zorunlu din dersleri veriliyorsa… 
• Fetvalarla, hutbelerle Sünni  yaşam tarzı herkese dayatılıyorsa… 
• Sokaklarında nice üniversiteli işsiz, güçsüz, güvencesiz bulunuyorsa… 
• Asker sırası gelen herkese gel, vergi isterken öde bakalım deniyor fakat işe alırken; “sen neyi yaparsın” demek yerine, “sen kimin adamısın” deniyorsa… 
• Vekillerin, senden olmayanı, sözünü dinlemeyeni, karşı olanları tutuklanıyorsa… 
• Seçilmişler eğer senden değilse, hapse atılıp, yerine kayyım atanıyorsa… 
• Taraflı olmayan, ‘senin doğrularını(!)’ savunmayan, yazar, çizerler tutuklanıyorsa… 
• Ehil olmayan ve havuza girmeye direnen gazete, TV, hatta Zarok (çocuk) TV bile kapatılıyorsa… 
• …

(İsterseniz listeyi daha fazla uzatmadan sadece yukarıdakilerle yetinelim ve düşünebilen herkese soralım):

Sizce bu, “bir ve beraber olma” çağrıları samimi mi?
...

Peki, bu iklim kime yarar? 

Bu soruya hiç kuşku yok ki herkes "TERÖRE!.." diye tek bir cevap verecektir.  Çünkü onuru ile oynananlar, hiç sayılanlar,  ötekileştirilenler, hakkı yenenler… Kolayca terörün tuzağına düşer, ona ortam sağlar, ona vitamin olurlar.

Ve tüm bu yaşananlara rağmen; "Gel bir ve birlik  olalım” dersen, karşındaki senin samimi olmadığını anlar ve Âşık İhsani’nin diliyle ÇEKİL BE!... derse…

Eğer istenseydi; Gezi’de, Dolmabahçe’de, 7 Haziran’da, 15 Temmuz gecesi TBMM’de ve (eksik, güdük bırakılan) Yenikapı’da ortaya çıkan ortak anlayış ile, "bir ve beraber olmak" sağlanır, son bir buçuk yılda yaşanan, ölümler, acılar ve korku iklimi olmazdı.

Aslında bir ve beraber olmak için, şimdi bile geç kalmış değiliz, yeter ki, herkesin; onuruyla, kimliğiyle, özgünlükleriyle birlikte var olabileceği bir ortam oluşsun. Yeter ki samimiyet olsun, o zaman... Ele ele tutuşup, güzel yarınlar birlikte yaşanabilir.

***

Devletin etkin ve yetkinlerine çağırı:

Eyyy, bu kanlı gidişe dur demesi, insanları huzur içinde yaşatıp, can ve mal güvenliğini sağlaması gereken devletin etkin ve yetkinleri:

İnsanlarımız bir yanda gözyaşı ve çığlıklarla canlarını toprağa verip, onların yasını tutarken, diğer yanda da;  işsiz, evsiz-barksız kalışlarına, kışı nasıl geçireceklerine, nasıl hayatta kalacaklarına dair derin düşünceler içindeler. Onlar ve onların duygudaşları bu katlanması zor durumu; meydanlarda, TV ekranlarında, gazetelerde, sosyal medyada konuşarak, yazarak, çizerek protesto edebilirler.  

Neden onlara karşı acımasız sınız? 

Sizler bu acılar karşısında;

• “Vatan, millet, Sakarya” deyip, intikam nutukları atmayın,
• Ötekiler yaratmayın, 
• Ağlayıp, ağıt yakmayın (yalnız kalanlar, darda olanlar ve güçsüzler ağlar),
• Çare bulucular ağlamaz, iş yapar!..  
• Çocuklarımız için şehitlik istemenizi de istemiyoruz.
• Var olmanın asıl amacı; yaşamaktır, yaşamak!…

Siz önce;

• Bu savaşların ve bu terörün oluş nedenlerini araştırın,
• Bataklıkları kurutun, 
• Daha kurulmamış tuzakları,
• Başka acıları, başka ölümleri önleyin,
• Şiddeti şiddetle değil akılla, siyasetle durdurun,
• Demokrasi içinde barışı sağlayın…

Sizin göreviniz, sadece yaşamı kolaylaştıracak bir iklim oluşturmaktır. 

Yazarın diğer yazıları için tıklayınız

Teröre karşın yine de (gene de) BARIŞ

Yurdumuzun farklı yerlerinde 2015 Haziran’dan bu yana, 17 bombalı saldırı yapıldı, bu saldırılarda 372 kişi yaşamını yitirirken, 1837 kişi de yaralandı. Beşiktaş Stadının yakınında patlatılan çifte bombalı saldırı da son katliam... Hem de “Dünya İnsan Hakları Günü”nde terör; hakların en önemlisi olan yaşama hakkını aldı 44 candan, 150 kişi de yaralı…

Terörü yapanlara, destekleyenlere ve ortam hazırlayanlara lanet olsun…

Tüm katliamlarda olduğu gibi bunda da ekran ve meydanlarda halkın karşısına çıkan, başbakan, hükümet sözcüsü, içişleri bakanı ve diğer tüm etkili yetkililer benzer şekilde; “bu eylemler onların son çırpınışları- sebep olanlara en ağır cezalar verilecek - sonuna kadar gidilecek…”  vb sözler söylediler. Özetle terörü savaş ile bitireceklerini belirtiler eski demeçler gibi… Sonuçta büyük acılarla yürekler yanıyor, ocaklar sönüyor, yine de terör bitmiyor, bitmiyor…

Haklı olarak böylesi günlerde acılı insanlar kendi yanlarında; acılarını hissedip paylaşacak, öfkelerini anlayacak ve destek olacak dost insanlar (bunlar yönetici ve politikacılar da olabilir) isterler. Yönetici ve politikacıların da bu acılıların yanında olması istenen bir insani bir durumdur. Haklı olarak duyguların şaha kalktığı, öfkelerin arttığı böylesi acılı günlerde; yönetici ve politikacılara düşen görev öfkeleri giderici, hukuk ve adaleti sağlayıcı önlemler almaktır. Başka bir anlatımla yönetici ve politikacıların esas görevi; böylesi olaylara neden olan iklimi değiştirmek, tekrarlamaması için çareler aramak, yasalar çıkarıp, uygulamak ve erkler (yasama-yargı-yürütme) arasında işbirliğini sağlamaktır. Böylece, yaşanan acılara ve kıyımlara neden olanları kolluk kuvvetleri arar, bulur, yakalar ve adalete teslim eder. Yargıçlar da onları yargılar hak ettikleri cezayı verir. Kuvvetler ayrılığı dedikleri şey de budur işte…

Kontrolsüz güç güç değildir

Gelin görün ki, tüm etkili yetkililerimiz terörü savaşla yok etmek fikrinde birleşmiş.  İçişleri Bakanı Soylu “Devletin kılıcı uzundur hesap soracağız. Bunu yapanlardan intikam alınacak” yetinmedi  “milletin canını yakanları yakacağız" dedi.

İntikam=Kan davası=Töre cinayeti= kabile, aşiret, cemaat anlayışı, yani insan haklarına dayanmayan hukukun olmadığı anlayış olarak tanımlanabilir. Basit bir örneklendirme yaparsak intikam çağrısı yapmak; öfkeyi yatıştırmak yerine büyütmek, şiddete, şiddetle karşılık verip ödeşmektir(!). Oysa eğer yargı, hukuka uygun olarak cezalandırırsa bu canileri, bu da intikam değil olması gerekendir.  

Devlet eğer ‘hukuk devleti’ ise, intikam ile hareket edemez, etmemeli.

Çünkü şiddeti, şiddetle bitirmeye çalışmanın sonu yine şiddettir.

Çünkü intikam almak, terörün yaptığı kıyımları, ölümleri bitirmez.

Çünkü terörü ancak demokratik bir ortamda, hukuk ve barış bitirir.

Çünkü barış; öfkeyi, kini, nefreti  bitirir ve "barış iklimi" fidanları; yeşertir, büyütür.

Çünkü insanı insan kılan yüce bir değerdir BARIŞ…

Taşıtlara lastik üreten bir firma reklamında: ”kontrolsüz güç güç değildir”  der. Çok anlam barındıran bu kısa cümle, günümüzde herkesin parolası ve rehberi olmalı.

Devletlerin gücü, hukuk ve adaletin dışına çıkılmamalı…

  

Sürekli gerginlik ve sürekli güvenlikçi anlayışa dayanan bir güç anlayışı; çağdaş devlete ait olamaz. Çağdaş devlet anlayışında temel güç; insanın temel haklarına dayanan hukukun gücüdür.

***

Nice çığlık içinde, bir babanın çığlığı

Herkes korku içinde, ölüm dolaşıyor her yerde, evde, okulda, sokakta, maçta, çarşıda, pazarda… Herkes suskun, herkes çaresiz böyle bir iklimde…

Nice çığlık içine karışmış bir babanın çığlığı vardı, siz de duydunuz mu?

19 yaşındaki tıp fakültesi öğrencisi Berkay Akbaş’ın babası Salim Akbaş idi bu çığlığın sahibi; “Terör sadece lanetlemeyle bitseydi. Yıllardır lanetliyoruz. Yarın çiçek bırakırlar. Başka bir şey yapmazlar. Ben istemiyorum oğlum şehit olsun. Oğlum katledildi.” dedi ve aslında bu altı kısa cümle; sadece tribünler oynayıp, nutuk çeken ve yıllardır bu sorunu çözmeyenlerden hesap soruyordu…

Belki şimdi şehitlik istemediği için bu acılı babayı ‘şucu, bucu’ diye yaftalayanlar olacaktır (olmamalı). Böylece Cumartesi Anneleri gibi acılarını ortaklaştıran, birbirine destek olan pek çok anne grubu arasına Salim Akbaş da bir baba olarak katıldı. Çocuğunu koruyamamış, yaşatamamış ve onun geri gelmeyeceğini bilen bir baba olarak; bari diğer çocuklar güvende yaşasın istiyor, şehitlik istemiyor.

Devletin görevi şehitler istemek, şehitliğe özendirmek değildir/olmamalı. Devlet de tıpkı anne-babalar gibi; çocukların/insanların kahpe tuzaklarla, kurşunlarla, bombalarla yok olmasını istemez/istememeli.  Sizce de insanların güven içinde yaşayıp, üretici, yaratıcı bireyler olmasını istemek daha mantıklı değil mi?

Zaten var olmanın en önemli amacı yaşamak değil mi, neden ölümü seçelim ki?

***

Dünya böylesi sorunları nasıl çözmüş

Şimdi bunları okuyup bana, öfke içinde soru soracaklar olduğunu hissediyorum. Hatta o kişilerin dişlerini sıkıp (vereceğim cevabı da beklemeden kızarak); “Peki, nasıl son bulacak bu terör?!..” diye sormak istediklerini de …

Bu soruya verilecek cevap çok basit, çünkü sadece bizim ülkemizin değil dünyanın pek çok ülkesinin de yaşadığı veya yaşamağa devam ettiği bir sorunudur terör.   Pek çok ülke bu sorunlara barış ile kalıcı çözüm bulmuşsa... Örnek mi istediniz? İşte, iç savaşlarını barış ile taçlandıran İngiltere ve İspanya…

Günümüzde de Kolombiya var. 26 Eylül 2016 günü Kolombiya’da; 52 yılda 220 bin kişinin ölümüne sebep olan kanlı iç savaşı durdurmak için taraflar anlaşmaya varmışlardı. Bu anlaşmayı halkın onayına sundular ve % 50.24 hayır oyuyla karşılaştılar. Devlet Başkanı Santos barış için kararlı duruşunu sürdürerek; “Vazgeçmeyeceğim, başkanlığımın son gününe kadar barış için uğraşacağım.” dedi ve insanların ölümüne neden olan iç savaşı engelledi. Başkan Santos’un halkoylaması sonucuna uymaması; belki onun politik kayıplarına neden olacaktır. Fakat barış olduğunda; kimse katledilmeyecek ve insanlar güven içinde olunca herkes kazanacak…

Yetmez mi?

İnsanların yaşamasını esas alan barış; oylarla yok edilmeyecek kadar değerli ve insanı insan kılan yüce bir değerdir.

Değerlerle oynanmalı. Değerler oylanmamalı… 

Yazarın diğer yazıları için tıklayınız