"Kürt Sorunu"

 

Bence, ülkemizin tek karar vericisi Sayın Erdoğan, tarafsız olmayı sevmez, her zaman bir taraftan yana, "öteki" saydıklarına karşı olmak ister. Bu yüzden de tutkuyla hem Cumhurbaşkanı hem de parti başkanı olmak istemiş ve başarmıştı.

Yani tarafsız-dokunulmaz-güçlü kimlikle yetinmemiş; bir partiye başkan olarak 'taraf' olduğunu ilan etmişti. Sonra da "Kuvvetler ayrılığı" ilkesini yok edip tek kişilik "Külliye Yönetimi" başlamıştı. 

Cumhurbaşkanının devlet güvencesindeki "dokunulamaz-sorgulanamaz" gücü bir partinin gücüne eklenince de partiler arası demokratik yarış bitmiş, ülkemiz halkı birbirine öfkeli-kinli iki kutba bölünmüştü.  

Devletin yetki ve olanaklarıyla, partisi adına yurdu karış karış gezip, meydan ve ekranlarda oy istemiş, depremin yerle bir ettiği Hatay'da: "Oy verirseniz hizmet alırsınız" bile demişti. 

Artık, partisi gibi düşünmeyen tüm parti, kurum, grup ve kişiler onun için birer: "öteki" olmuştu. Onlara: "hain-terörist-düşman-çürük-sürtük." gibi sıfatlarla sesleniyor ve onları çok ağır sözlerle aşağılıyor-yıpratıyor-incitiyordu. 

Henüz 2023 şubat depreminin yaraları sarılmadı depreşip duruyor. Ve yeni depremler, yangınlar, seller oluyor ve olacak. Ülke kaynakları; kamu çıkarı, çevre sağlığı ve güvenliği düşünülmeden, plansızca ve "ticari sır" diyerek saklı sözleşmelerle yapılan yandaş adreslerine teslim ihaleler çoğaldıkça çoğaldı... Sokaklarımızda mafya kol geziyor.. Suç ve suçlular arttı adliyeler, cezaevleri yetmez oldu, yenileri yapılıyor...

Ülke halkı, iki katmanlı yoğurda benzedi: en üstte ince bir tabaka türedi zengin, altta ise; acı ve korkularıyla kimsesiz, güvensiz, huzursuz olan on milyonlarca yoksulumuz kaldı. 

İçeride bunlar oluyorken, dış politikada da diplomasinin yerini güvenlikçi anlayış almış, güçlü olana: 'evet-peki' deniyor, güçsüz olanlara da: "Bir gece ansızın gelebiliriz!" diye tehdit ediliyordu. 

Aylardır emperyalist güçlerin piyonu faşist İsrail devleti, halkının karşı çıkmasına rağmen, susturulmuş Arap coğrafyasına kanlı tuzaklar kurup bombalar yağdırıyor. 

İşte bu korku iklimi ve ekonomik çöküş  acı-yokluk kışı geldi-gelecek... 

Halkımız 23 yılın bu ağır yükleriyle yol alıyorken dillerden düşmüyor: o nakarat: "Nerden nereye, güçlü Türkiye..."

***

Osmanlı’da 1880’de başlayan ulusalcı hareketlerle birlikte "Kürt Sorunu" da başlamıştır diyebiliriz. Bu sorun Kurtuluş Savaşı sürecinde Amasya, Erzurum ve Sivas'ta görüşülmüş ve varılan uzlaşıyla 1921 Anayasası hazırlanmıştır. Ancak 1924 yılında yapılan Anayasada hem Kürtler hem de 1921 uzlaşısı 'yok' sayılmıştır. 

Kısaca bu sorun: Kürtlerin, devletçe engellenmiş "İnsan Haklarını" istemesidir. Bu haklar: eşit vatandaşlık, kimlik, dil, inanç, güvenlik, eğitim, kültür, yaşam tarzı, seçme, seçilme vb. yani her insanın doğumuyla hak ettiği evrensel haklardır.  

Pek çok ülkenin böylesi sorunları olmuş ve ülkelerin pek çoğu çözümle sonuçlandırmıştır. Çözüm için iki yol izlenmiş ve izlenmektedir: 

1. Demokratik devletlerde bu talepler; uzlaşıcı bir anlayışla karşılıklı görüşülür ve varılan uzlaşıyla çatışmasız, savaşsız olarak barışla karşılanır. Barış; bedavadır, ülkeye ve halkına hiç bedel ödetmez. Barışçı çözüm o ülke ve halkına; güvenli, huzurlu, sevgi-saygı dolu, acısız, korkusuz, sevinçli ve coşkulu bir yaşam sunar. Ve; kanlı-kirli savaşı, ölüm araçlarını, sömürüyü, silah tüccarlarını besleyen ülke kaynakları, halkın yaşamını kolaylaştırmak için kullanılırlar. 
2. Otokratik devletler ise bu insani talepleri; militarist bir anlayışla yani zorla, baskıyla, sindirerek, zorunlu göçle ve yok ederek çözmeye çalışırlar.

Devletimiz bu tarihsel-sosyolojik Kürt sorununu, barış ve uzlaşı ile çözmek yerine, "beka sorunu" kabul etmiş ve bu sorunu çözme görevini de asıl görevi: vurmak, yok etmek olan "militarist" güce vermiştir. 

İşte; onlarca yıldır Türkiye halklarını kutuplaştıran, kaynaklarını ölüm aracı ile mermisi yapan, nice canımızı alan, büyük acılar yaşatan bu: "ilan edilmemiş örtük savaş" böyle başlamış ve devam ediyor. 

Solcu, demokrat, ulusalcı, milliyetçi hatta Kürt olduğunu söyleyen çok büyük bir çoğunluğumuz var. Bu kişi ve gruplar; Kürtlerin demokratik isteklerini, insan hakkı değil “terör” nedeni sayar ve “ilan edilmemiş örtük savaş” tezkeresine “evet” diyenlerdir.

Bu, “evet” de “hak ihlali” için destek ve onay vermektir!

Oysa; Kürtler; barış severdir, insanlık suçu olan kanlı savaşları ve terörü her ortamda lanetlerler.

Ve sanki Yılmaz Erdoğan, Kürtlerin barışçı duygularını: 

*“Ben senin beni sevebilme ihtimalini seviyorum”*

Dizesiyle dile getirmiş gibidir.

Mademki barışın kötüsü, savaşın iyisi yokmuş. 

 Ve sevgi barışı, nefret ise savaşı besliyormuş.
O halde, bir "ihtimal" bile olsa yine de sevgi...

***

1 Ekim günü TBMM açılışında MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, DEM Parti grubu önüne giderek partililerle tokalaşması ve sonra da Erdoğan’ın açıklamaları ülkenin gündemi değişti. (Ve “avcılar barış güvercini mi!” benzetmesi de bu yazıyı yazdırdı.) Gündemin şimdilik iki öznesi var:  Erdoğan ile Bahçeli... 

 

Sayın Bahçeli'den üç önemli cümle:

1. : “Uzattığım el, İlk Meclis’in ve Sayın Cumhurbaşkanımızın isabetli sözlerinin meşale gibi yanan aydınlığıdır... (Bu cümledeki "İlk Meclis"  vurgusu çok önemlidir, çünkü o meclis 1920  Anayasasını hazırlamış ve Kürtlere bazı demokratik haklar tanımıştır.) 

2. : "Öcalan çıksın, terörün bittiğini açıklasın." (Bu cümle de çok önemlidir çünkü, Öcalan, silahlı güç PKK'nın lideri olarak muhataptır.) 

3. : "Dünyada barışı isterken kendi ülkemizde barışı sağlamak lazım" (diyerek olması gerekeni itiraf etti.) 

Sn. Erdoğan: "Sırf anasının dilini konuştuğu için milyonlarca vatandaşımız ötekileştirildi, ötelendi, haksızlığa ve hukuksuzluğa maruz bırakıldı" dedi. (Bu gerçekleri açıklayan çok önemli tespittir. Fakat bu fail/failler kimdir? - Acaba 23 yıllık tek lideri olarak kendisinin hiç katkısı var mı?) 

Aslında böylesi sözler kişinin; eylemlerine ayna tutup, vicdani-insani sorgulama yapması, pişmanlıklarını söylemesi yani özeleştiridir. Fakat bence, bu sözleri sınırsız yetkilerle yıllarca iktidarda bulunan kişi/kişiler söylemişse  durum değişir. Eğer ortada bir toplumsal ihmal-suç varsa bu sözler onun için "günah çıkarma" sayılmalıdır.  

Sonuç olarak: 

Sosyal-ekonomik-politik açıdan bakıldığında Kürt sorununun; ülkemizin kilit sorunu olduğu görülür. O halde her gün iktidar olacağını söyleyen CHP, Erdal İnönü döneminde olduğu gibi bu sorunu nasıl çözeceklerini açıklamalı ve çözüm için el uzatmalıdır.

Bekleyip göreceğiz... 

Emin Toprak - DOSTÇA

Öğretmen yerine İmam!

Bir günün tarihçesine baktığımızda, birden çok acı-tatlı olay yaşandığı ve her olayın da bir öyküsü olduğu ortaya çıkar.  

Bugün 16 Mart! 

Öğretmen-öğrenci-veli herkes için anlamlı bir gün. 

Osmanlı Devleti, Tanzimat reformunu yürütecek bir eğitim sistemi ister. Bunun için de çağdaş eğitim-öğretim yöntemlerini bilen, ilimleri okutacak öğretmenlere ihtiyaç vardır. 

Bu öğretmenleri yetiştirmek için de 1848'de İstanbul'un Fatih'te, erkek vatandaşlar için “Dârülmuallimîn”, 1870'te de kadın vatandaşlar için "Darulmuallimat" açılır. 

Böylece, medresenin hurafe, ezber ve rahlesi bırakılmış, eğitimi çağa uygun hale getirecek olan 'öğretmen' yetiştirmeye başlanmıştır.  

Ben de 12 yaşımda böyle bir okulun öğrencisi oldum, her gün 'öğretmen olacağım' diye diye diye 18 yaşında öğretmen oldum. 

Demek ki bugün, çağdaş öğretmen ile eğitim için önemli bir gün! 

O halde bugün de konumuz EĞİTİM olsun!

40 yıl altı ay çalışıp emekli olmuş bir eğitim emekçisi olarak; Ocak ayının son haftası ile Şubat ayı boyunca, "Okullarda Neler Oluyor?" başlığı altında beş bölümlük dizi yazıda: güncel eğitim-öğretim sürecimizin 'kuşbakışı' bir genellemesini yapmaya çalıştım.

Yazdıklarım; yaşadığım, gördüğüm ve duyduğum olgularla, onların çağrıştırıp düşündürdükleriydi. Daha önce de okul-öğrenci-öğretmen-veli yani eğitim sürecini odak alan çokça yazılar yazmıştım, yazacağım da...

Eğitim ile ilgili yazılarımda sıklıkla, karşılaştırmalar yaparak yaşanan iniş-çıkış ve nereden nereye savruluşları anlatmak istiyorum. 

Tabii ki okurlar (haklı olarak) bir eğitim emekçisinden, gelecek güvencesi çocuklarımıza dair sevinç, mutluluk ve başarı haberleri duymak isterler. Ben de bir dede-öğretmen olarak böyle olsun isterdim. 

Fakat ne yazık ki öyle olmadı/olmuyor!

Çok üzgünüm. 

 

Çünkü:

*Yurdumuzun iklimi bozulunca, eğitim de kuraklaştı!
*Neden-Niçin-Nasıl diye diye araştıran-geliştiren eğitim-öğretimde bilim ve özgünlüğü esas alan sistemin; merak-istek-çaba duyguları yok edildi.
*Bilgi ve komutların bellekte 'olduğu gibi' kayıt edilmesini, istendiğinde de aynı şekilde tekrarını esas alan "EZBERCİ" sisteme geçildi.
*Böylece kuruldu bağdaş kuran, rahleyi özendiren, korkuyla geleceği esir alan 'ÇEDES' sistemi.
*Sonra da öğretmenin yerine imam geldi! Tabii ki o da; ezberletecek, 'cehennem korkusu' salacak ve öbür dünya için çalışacak, onun işi bu...

*'EZBER' tekrardır, yerinde saydırır, mantıksız düşüncesiz katkısız olarak bir papağan gibi söyletir insanı.

*İmam cemaatiyle camide, öğretmen de öğrencisiyle okulda olur ancak.

Sanki bir düğme yuvasını kaybedip yanlış bir yere iliklenmiş gibi!  

Herkes yerine demenin zamanı geldi, geçiyor bile... 

* * *

İşte dayatılan sistemden güncel bir görüntü:

Hani, 1 Ocak 2005'de şimdiki gibi ekonomimiz 'dip' yapmış ve liradan altı sıfır (000000) silinmişti ya (ki, şimdi de benzer bir durum var.)! 

İşte o yıllarda kalitesiz uzak doğu ürünlerini satan ‘birmilyoncu’ denilen yerler açılmıştı. Bunlar çoğaldıkça çoğaldı ve bugünlerin de aranan işyerleri oldular. 

Bunlar genellikle büyük binaların merdivenle inilen alt katında olur. Birkaç gün önce bir 'birmilyoncu' merdiveninden aşağı inerken, merdiven basamağına bağdaş kurarak oturmuş, sadece sırtı ve ense kökü görünen birisini gördüm. Hafifçe dokundum o irkilerek başını kaldırdı, elinde telefon vardı(sanırım oyun oynuyordu). 

Serde öğretmenlik var ya, bundan aldığım güçle ona bu şekilde oturuş nedenini sordum. İskelet yapısı bozulmuş bir yaşlı gibi zorlanarak ayağa kalktı, utangaç bir duruş ve göz teması kurmadan: Yatılı Kuran kursunda beş yıl okudum. Orada saatlerce bağdaş kurup rahle üzerinde 'Kuran' okuyorduk. Bu yüzden böyle oturur, böyle okuruz, zaten hocalarımız da böyle ….. diyerek, duruşunun nedenini bir çırpıda anlatıverdi. 

İşte böyle tanıştım o işyerinin 15-16 yaşlarındaki çocuk-genciyle. 

O, çocukken bile çocukluğunu yaşamamış bir çocuktu...

* *

Evet, gördüm, duydum, üzüldüm, düşündüm ve ürktüm! 

Bu yaşanmışlık; yıllardan beridir cemaat, tarikat, diyanet, bazı vakıflar MEB bilgisi ve işbirliğinde: merdiven altı kuran kursu, dershane ve resmi imam hatip okullarından başlayarak tüm okullara enjekte edilen: imam hatip eğitim sistemi anlayışının bir sonucudur. 

Bu sistem, Ortaçağ'ın zor ile hurafeye dayalı eğitimine bir özentidir! 

Yani bugünkü adıyla: yerli, milli, dini eğitim sistemi! 

Yani, çağdaş dünyanın çoktan çöpe atmış olduğu bir eğitim anlayışı!

* * *

Sonuç olarak: 

Okullar işgal altında, çocuklar yani ülkenin geleceği tehlikede! 

Sadece birkaç öğretmen ve birkaç veli bu tehlikenin farkında! 

Ne acıdır ki, ülkemizdeki 'muhalefet' de çok çıkarcı/fırsatçı! 

Bu muhalefet, iktidarın ikbali için yıllardır yatırım yaptığı bu 'kindar nesli' sarsmak, uyandırmak, kurtarmak yerine, onlardan oy ve destek bekliyor!  

Muhalefet etmeyi bilmeyen bir muhalefet! Tehlikeli gidişe 'dur' demek yerine: 'dindarlar' ürkmesin, arkaik düzenleri de bozulmasın, sadece bana/bize 'oy' versinler (çok beklerler!) diye suspus olmuş durumda.

İşte, bu yüzden iktidar muhalefeti rüzgâr gülüne çevirmiş...  

İşte, bu yüzden muhalefet, köhne iktidara: yeter/dur diyemez olmuş! 

Eğer bu sisteme hep birlikte karşı çıkmazsak, sistemin kıskacına düşmüş geleceğimizin teminatı çocuklar:

• *Okuduğunu anlamaz, anlatamaz, soru soramaz!
• *Güvensizdir, 'yapamam' der, araştırmaz, yorum yapamaz! 
• *PISA ile kanıtlandığı gibi fen-matematik okuryazarı olamaz!
• *Buyruklara uyar, bir papağan gibi ezberlediklerini tekrarlar! 

İşte bunlar da normal duyu ve yetiye sahip bireylere yakışmaz! 

Ve bu nitelikteki bir nesil ne bugün ne de yarınlarda umut olamaz! 

Ne zaman ki korkular satın alır geleceği (ki, almış bile)… 

İşte o zamanı yaşıyoruz... 

Emin Toprak - DOSTÇA

Okullarda Neler Oluyor? (1)

Okullarda 'Yarıyıl Tatili' bir hafta önce başladı, 5 Şubat günü yeniden çalacak ziller…

Öğrenciler, her tatilde sevinç çığlıkları atarlar!(?)

“Peki, okuldan ayrılmak neden coşku veriyor ki?" diye soran, araştıran olmayınca, bu 'tuhaf' olgu da herkesten kabul alıp sıradanlaştı.

Bugünlerde sıradan olmayan iki çığlık daha duyduk! Özel okul veli ve öğretmenlerine ait: öfke-acı-çaresizlik çığlıklarıydı bunlar.

Pek alışık olmadığımız: tuhaflık-benzerlik-zıtlıklar vardı bu çığlıklarda.

Birinci tuhaflık: zengin velilerin çığlık atması. Yakışmadı! Çünkü onlar, yoksul halk çığlık atarken, duymaz görünür ya da önemsiz sayardı.  

Bu veliler ki; her yarıyıl tatilini bir fırsat sayar, çocuklara hiç duyurmadan yurtiçi-yurtdışı seyahatler planlar: yol-konaklama rezervasyon işlemleri yapar ve bunları 'sır' olarak saklardı. 

Sonra da bu 'sır', "Yarıyıl 'Sürprizi!' olur, kahkahalarla kutlanırdı. 

Sizce, kahkahaların, çığlıklara dönüşmesi bir tuhaflık değil midir?   

İşte dünün zenginleri, bugün özel okul masraflarını ödeyemeyen birer yoksul olmuş! 

Diğer çığlık ise, zengin çocuklarına özel okullarda ders vermek için özenle seçilen öğretmenlere aitti. 

Peki sizce, patronlara çok çok para kazandıran bu öğretmenlerin aç kalıp çığlık atması çok tuhaf değil midir? 

Hem özenle seçileceksin, patrona da çok kazanç sağlayacaksın hem de aç kalacaksın! 

Bu nankörlük değil mi? Hiç yakışmadı! 

İşte bu tuhaf çığlıklar, öğrencilerin o bilindik sevinç çığlıklarına karıştı ve daha da baskın oldular.

Devlet olup-biteni, duysun-görsün diye çığlık atıyor veli ve öğrtmenler!

"Bu da geçer!" denmemeli, çığlıklara duygudaş olup ses vermeli.

***

Biraz da çığlıkları duyması gereken devlete bakalım: 

Devlet, halka hizmet için kurulan bir organizasyondur. Hizmetlerini halktan topladığı vergilerle yapar. 

Demokrasiyi esas alırsa devlet: halkın güvenli bir yaşam sürmesi için bilimi esas alarak ekonomi, eğitim, sağlık vb. hizmetler verir. Ki, böyle devletler çok azdır. Hemen her devlet, küçük bir azınlığın koruyucu gücü ve çıkar sağlayıcısıdır.  

Osmanlının eğitim-ticaret hizmetleri, birkaç büyük kente özgüydü. Cumhuriyet dönemi ise ortaçağ ile çağdaşlık yarış ve kapışmasını başlattı. Ve hizmetleri diğer kentlere ve köylere ulaştırmayı başlattı.

Millet mektepleri, kent-köy okulları, parasız yatılı olan: Köy Enstitüsü, Öğretmen Okulu, Sanat Okulları ... açıldı. Üniversitelerde akademik çalışmaları arttı. 

Köy ve kentlerde öğretmenler; cehalete karşı durdu, demokrasi-laiklik, çağdaş-bilimsel eğitim ilkeleri ve uygulamaları anlatıp tanıttı. 

Fakat emperyalist anlayışın işbirlikçisi feodalite ile ırkçılar da hiç boş durmadı. Halk yararına olan çabalar yerine, kendi düzenlerini koruyan ortaçağ cehaletini savundular. 

Değişim-gelişim-dönüşüm çabalarını; önemsiz-gereksiz göstermek için çokça yalan, iftira algıları oluşturup, hurafelere sığındılar. Çatışma ve cinayetlerle halkı korkutup gidişi durdurmak istediler. 

Başardıkları da oldu başaramadıkları da... Durmadı. Devam ediyor!

Köy Enstitüleri, köy okulları, yatılı okullar, öğretmen okulları hızlı hızlı kapatıldı. Sınavlarla seçkin öğrencileri alıp, onları bilimsel anlayışla ülke kalkınması liderliğine hazırlayan: Fen Liseleri, Anadolu Liseleri ile dünya sıralamasında ön sıralarda olan Üniversiteler sıradanlaştı. 

Okulları başarı ile bitiren bilim insanı, doktor, mühendis ve sanatçı değerlerimiz 'beyin göçü' olup yurtdışına aktı. 

Yavaş-hızlı olarak tüm çağdaş okullara ezberci, dogmacı imam hatip anlayışı egemen oldu. MEB'de; Talim Terbiye Kurulu, Eğitim Uzmanları ve Denetim Sistemi işlevsiz, etkisiz, yetkisiz, 'imamlar' etkin kılındı. 

Cumhurbaşkanınca atanan, demokratik laik Cumhuriyet ilkelerine bağlı kalacağına yemin etmiş ve görevi: eğitime bilimsel çağdaş bir anlayışı getirmek olan, Bakan Yusuf Tekin, 2024 MEB bütçesine onayı almak için kürsüde vekillere parmak sallayarak dedi ki:

"Sizin ‘tarikat, cemaat’ dediğiniz, bizim ‘STK’ dediğimiz yapılarla 10 tane protokolümüz vardır” 

Bu öfkeli sözler; 'Ortaçağ Anlayışı'nın MEB'de egemen olduğunu, ana okuldan üniversiteye tüm süreçlerin prangalı olduğunun ikrarıdır!

Ve "Tarikat ve cemaatler bütün devlet kurumlarında egemenlik kurmuş!" olduğunun onanmasıdır. 

İşte bu anlayış, yasaları yok sayıyor, cemaatin emiriyle çalışıyordu! 

Bunlar, "Devlet görevini neden yapmıyor? diyenler için de: bir bahane, bir de çare bulmuşlardı. 

Bahane: 

"Devlet hantallaşmış, bu hizmetler için yeterli kaynağı ve parası yok!." 

Çare:

"Özelleştirme yapılmalı, vatandaşı sermayeye "müşteri" olmalı..." 

Deyip çareyi uygulamak için özellikle eğitim ve sağlık hizmetlerinde kalite bozulmasına fırsat verdiler. Memnun olmayanların artışı, arayışı, kaçışı ve 'özelleştirmeler' böylece başladı. 

Tabii ki kaçıp kurtulanlar, çok zengin ve orta zenginlerdi, artık kıymetli çocuk ve canları özel okuldan eğitim, özel hastaneden sağlık hizmeti alacaktı.

***

Müşteri bulan, özel okul ve hastane zincirleri de çoğaldıkça çoğaldı. 

Artık şafakta uykusuz olarak yola çıkan 6-18 yaştaki çocuklar, dura-kalka kitlenmiş kent trafiğinde uyur oldular.  

Ne zaman ki, Osmalıcı anlayış faiz haram deyip naslarla yol alınınca, o zaman enflasyon üç basamaklı sayılara ulaştı. 

En zenginler daha da zengin, orta zenginler yavaş yavaş fakirleşip asgari ücret alanlara benzer oldular.

Enflasyonun baskısı ile müşteri kaybı, özel okul ve hastaneler büyük sıkıntılar yaşattı. Beyin göçü hızlandı.  

Patronlar zararı; emekçi öğretmenleri asgari ücretin de altında çalıştırma ve öğrenci ücretlerine astronomik zamlar yaparak karşılamak istediler!

İşte milyonların çığlıkları tam da bu yüzden arttı. 

*

(Şimdi bir parantez açmak zorundayım, açtım bile. 

Çünkü şu an: 

"Yoksul halk yerine zenginleri mi anlatıyorsun!" 

Seslerini duyuyorum. 

Bu dostlar yüzde 90'ı yoksul halkımızı anımsatıyor bana. 

-Hayır, hayır! Onları hiç unutmadım, tam da yazıyordum: 

Onların: 'durumu yok!'. 

Onlar, kalitesizliğe, eşitsizliğe hele de ezberci eğitime: 'kader' diye boyun bükmüş, çığlıklarını da içerilerine akıtmışlar.

... 

-Evet, evet! Yüzde 90'ların 'durumu', asgari koşulların da altında...) 

*  

Konu önemli, yazılacaklar da bitmedi.  

O halde tekrar buluşma-konuşma sözü verip, üç nokta ile bitirelim...

 Emin Toprak - DOSTÇA

Ankara Barosunda İnsan Hakları

İnsanların, 'insanca' yaşamak için; hak, hukuk adalet arayış mücadelesi çok eskilere dayanır.

Tarih; M.Ö. 400'lü yıllarda Sokrates, 1633 yılında Galileo, 900'lı yıllarda Hallac-ı Mansur, 1410'lu yıllarda Nesimi, 1894'te Dreyfus ve benzerinin dava ve savunmalarını günümüze taşır. Bu nedenle de davaların sonuç ve yankıları herkesçe az-çok bilinir. Zaten bu davaları hiç de aratmayan dava ve savunmalar günümüzde de devam etmektedir.

Toplumsal yaşam bir organizmaya benzer, eğer bu organizmanın tüm organları işbirliği içinde çalışırsa, o zaman güvenlikli, sağlıklı ve huzurlu bir yaşam olur.

İşte bu anlayışla yaşama şekil verecek devletler kurulmuştur. Ne yazık ki devletler hep güçlüden yana olmuş çoğunlukları ezip sömürmüştür.

 

Kabul edilen iki görüşe göre:

Tarihte ilk kez M.Ö. 1760 yılında Mezopotamya'da, Hammurabi Yasaları ile devleti yöneten kral veya egemenlere yazılı olarak yetki verilmiştir.

15 Haziran 1215'de ilk anayasa sayılan Magna Carta ile Birleşik Krallığın (İngiltere) yetkileri kısıtlanmıştır.

***

Demokrasinin olduğu toplumlarda her kurumun, insan haklarını esas alan, herkesi eşitlikçi anlayışla kucaklayan ilkeleri ve etik kuralları vardır. Bu toplumlarda, her kurum ilke ve kurallarıyla, diğer kurumlarla işbirliği yaptığı için daha sağlıklı ve huzurlu bir yaşam iklimi oluşur. 

Kuşkusuz topluma hizmet sunan her kurum saygın ve önemlidir. Fakat eğer ülkenin yargı, eğitim, sağlık ve akademi sistemlerinde, onların ilke ve etik kurallarına uygun bir hizmet sunulmuyorsa, o zaman toplumsal bir kaos başlar. Hele bir de kurumların ilke ve kurallarını gözetmeyen, tek elden yönetme istekleri varsa, o ülkelerde hem çalışmak hem yaşamak çok zorlaşır.

Örneğin:

Yargıda; savcı-avukat-hâkim eğer hukuka uygun soruşturmaz, savunmaz ve karar vermezse, 

Eğitimde; öğretmen, eğer her birey saygındır diye eğitip, öğretmezse, 

Sağlıkta; doktor, eğer Hipokrat yeminine bağlı olarak çalışmazsa,

Akademide; akademisyenler, öğrencisiyle birlikte bilimi rehber almaz, araştırmaz, buluş yapmaz, konuşup öneride bulunmazsa.

İşte o zaman diğer kurumlar görevlerini tam yapsa bile, artık toplumsal çark düzenli dönmez, ülkede kaos başlar. 

Oysa demokratik ülkelerde, zorlukları azaltmak ve kolaylaştırmakla görevli yönetimler; sadece kurumların ihtiyaçlarını, aksayan yönlerini belirleyip gerekli bakım-onarımları yapar, öneri ve istekler için karar alır, yasalar hazırlar ve uygulamalarıyla herkese ayrımsız eşit hizmet sunarlar.

Ne yazık ki şimdilerde; kurumlarımız tek elden yönetildikleri için kurumlar etik kurallarına uygun çalışamıyor sadece emirle istenenleri yapıyorlar. Bu durum da ülkede ekonomik ve sosyal pek çok soruna neden oluyor. 

Yukarıda, yargı-eğitim-sağlık-akademi sıralaması yapmıştım ya, şimdi de ilk sırada olan yargıya biraz değinmek istiyorum. Çünkü devletin en öncelikli görevi, ülkede güvenliği sağlamak, özgürlükleri korumaktır. Ve devlet bu görevi ancak yargı denetiminde yaparsa başarıya ulaşır.

Yargı sistemi; Savcı-Avukat-Hâkim üçlüsünün oluşturduğu bir kamusal hizmettir:

Savcı, duyumunu aldığı suç hakkında soruşturma başlatıp, ilgilileri dinler sonra da eğer suçun oluştuğu görüşüne varırsa o zaman edindiği bilgi ve kanıtlarla bir 'iddianame' hazırlayıp mahkemeye sunar.

Avukat, hem suçlanan hem de suçlayan gerçek ya da tüzel kişilerin haklarını savunur ve onlara yol gösterir (Savcı ve Hâkim devlet adına görev yaptıklarından, bireyi devletin gücü karşında koruyan biricik güç savunma gücüdür). 

Hâkim ise savcıyı, avukatı, şikayetçiyi, sanığı, tanıkları dinleyerek ve kanıtları değerlendirerek bir karar verir. 

Çok kapsamlı ve uzmanlık gerektiren yargı konusu için bu açıklamayla yetinip daha güncel konulara gelelim istiyorum.

***

AYM Başkanı Arslan: "Bugün Anayasa Mahkemesinin önünde 66 bine yakın bireysel başvuru bulunmaktadır... Ocak 2022'de bize gelen başvuru sayısı 12 bine yakın..." diyor.

2021 sonunda Türkiye'den AHİM'e 15 bin 251 başvuru olmuş!

Peki, AYM ve AHİM'e kimler ve niçin başvururlar?

Bu soruya en uygun cevap: "Onlar, insani hakları ihlal edilenlerdir!"

Demek ki, ülkemizde pek çok insanın hakları ihlal ediliyor!

Er-geç tüm suçlananlar; ‘geç gelen adalet’ ile aklanacak, fakat onların acı ve yaraları hep kalacak!

Karnesine: ‘İnsan Haklarını İhlal’ yazılan ülkemiz hem de maddi-manevi tazminatlar ödeyecek! 

Fakat, 'hak ihlaline fail' olanların yaptıkları, yanların kâr kalacak! 

Şimdi de yazıya başlık olan konuya gelelim. Çünkü yargının üçüncü ayağı olan 'savunma' alanında, etik olmayan bazı olay ve uygulamalar var!

Ankara Barosu, 20 bin üyesi, bünyesinde de 'İnsan Hakları Merkezi' olan büyük bir barodur. Geçen hafta baro yönetimi ve 'İnsan Hakları Merkezi' arasında yaşananlar, divanı oluşturan 9 kişiden 5'nin istifasına neden oldu. İstifa edenlerin iddiaları kısaca şöyle:

• 'İnsan Hakları Merkezi'nce yapılan bir çalışma ile, Ankara TEM Şube Müdürlüğü'ndeki işkence iddiaları hakkında rapor hazırlanıp Ankara Barosu yönetimine sunuluyor. Ancak, baro yönetiminin bu rapordaki 'mağdur beyanlarının' sansür ettiği...
• 'İnsan Hakları Merkezi'nin, avukat ve hasta bir mahkûm olan Aysel Tuğluk için hazırladığı açıklama 'isme özel' olduğu gerekçesi kabul edilmezken ve aynı konuda 20 baro tarafından hazırlanan açıklama imzalanmazken, iki gün sonra 'Sedef Kabaş' ismiyle bir açıklama yapılması...
• Bazı AHİM kararlarının sansürlenmesi ve Nazlı Ilıcak gibi bazı kişiler hakkında verilen kararlara aylık bültenlerinde yer vermemek...

Bunları ve çokça benzer açıklama ve ses kayıtlarını sosyal medyada da bulabilirsiniz.

İşte bir de istifa örneği:

"Geldiğimiz aşama itibariyle, Ankara Barosu yönetimiyle bir insan hakları mücadelesi vermenin mümkün olmadığına olan inancımla, insan hakları merkezi başkan yardımcılığı görevimden istifa etmiş bulunmaktayım." 

İnsan hakları, renk, ırk, dil, din farkı olmaksızın herkes içindir. Bu hakları korumakla görevli olanların en başında barolar ve avukatlar gelir.

Eğer bu haklar, herkes için değil bazıları için uygulanırsa, işte o zaman şimdilerde olduğu gibi AYM ve AHİM önünde kuyruklar oluşur. 

Görevi, ayırım yapmaksızın tüm mağdurları savunmak olan baro ve avukatlar, eğer bazı insanların haklarını yok sayar ve bazılarını da kayırırsa: Vah! Vah! demek yetmemeli, ses vermeli.

Emin Toprak- DOSTÇA

Diğer yazılarım için tıklayınız